Καδιανάκης Info World
Η Άμπελος αποτελεί μια καλλιέργεια προσαρμοσμένη στο ημιξηρικό κλίμα της μεσογείου, γεγονός που την κάνει ανθεκτική στην έλλειψη νερού, θεωρείτε μάλιστα παραδοσιακά ξηρική καλλιέργεια. Ωστόσο ο συνδυασμός της συνεχόμενης έλλειψης εδαφικής υγρασίας και των υψηλών θερμοκρασιών κατά την διάρκεια της παραγωγικής περιόδου δρουν αρνητικά στην παραγωγή πρέμνων υποβαθμίζουν την ποιότητα των σταφυλιών και των οίνων. Μπορεί λοιπόν το αμπέλι να μην είναι απαιτητικό στο νερό, όμως ανταπόκριση του στην επαρκή εδαφική υγρασία είναι εντυπωσιακή με αύξηση της ζωηρότητας άρα και αύξηση της παραγωγής, γι’αυτό και στους επιχειρηματικούς αμπελώνες η άρδευση κρίνεται ως μια αναγκαία καλλιεργητική φροντίδα.
Η συχνότητα και η ποσότητα άρδευσης εξαρτάτε από πολλούς παράγοντες, όπως η ποικιλία, το έδαφος, η εποχή και το βλαστικό στάδιο της καλλιέργειας, το ποσοστό ετήσιας βροχόπτωσης αλλά και το επιθυμητό ποιοτικό αποτέλεσμα. Επίσης ο σκοπός του τελικού προϊόντος έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς τα επιτραπέζια σταφύλια χρειάζονται ικανοποιητική εδαφική υγρασία σχεδόν σε όλη την διάρκεια της παραγωγικής διαδικασίας, ενώ στα οινοποιήσιμα τα ποτίσματα είναι πιο αυστηρά.
Υδατικές Απαιτήσεις Φυτών:
Μετά την Φύτευση και για 3 χρόνια η τακτική άρδευση κρίνεται απαραίτητη.
Κατά την διάρκεια του Κύκλου Παραγωγής τα κρίσιμα στάδια είναι τα εξής:
Περίοδος Ανάπτυξης των Βλαστών-Άνθηση: Το φυτό απαιτεί νερό και αν δεν υπάρχει επάρκεια από τις βροχοπτώσεις συμπληρώνουμε με αρδεύσεις. Η έλλειψη νερού επηρεάζει την φυλλική επιφάνεια, να περιορίζει τις ανθικές καταβολές, αλλά και να δημιουργήσει προβλήματα στην καρπόδεση.
Περίοδος Καρπόδεση-Περκασμός(Γυάλισμα Σταφυλιών): Σε αυτό στο στάδιο οι υδατικές ανάγκες είναι έντονες ιδιαίτερα στις επιτραπέζιες ποικιλίες. Η έλλειψη νερού επηρεάζει την τελική φυλλική επιφάνεια και το μέγεθος των ραγών καθώς μπορεί να προκαλέσει μικροραγία.
Περίοδος Ωρίμανσης-Συγκομιδή: Σε αυτό το στάδιο έχει ολοκληρωθεί το μέγεθος της ράγας, οι υδατικές ανάγκες δεν έντονες και η μείωση των ποτισμάτων συνεισφέρει στην βελτίωση της ποιότητας. Αν δεν επικρατεί μεγάλη ξηρασία στις καλλιέργειες που προορίζονται για την παραγωγή οίνου σταματάνε τα ποτίσματα. Οι όψιμες ποικιλίες χρειάζονται προσοχή για να μην προκληθεί απότομη ωρίμανση.
Περίοδος Ωρίμανσης-Φυλλόπτωσης: Σε αυτό το στάδιο η καλλιέργεια βρίσκεται μετά την συγκομιδή όπου χρειάζεται νερό για τον αποθησαυρισμό υδατανθράκων, την ξυλοποίηση και την αύξηση του ριζικού συστήματος, ιδιαίτερα στις πρώιμες ποικιλίες.
Γενικότερα η άρδευση πρέπει να γίνεται ορθολογικά και όχι υπερβολικά, σύμφωνα με τις ανάγκες και με καλής ποιότητας νερό (χαμηλή αγωγιμότητα-χλώριο). Η ύπερ-άρδευση μπορεί να ξεπλύνει το έδαφος από τα θρεπτικά συστατικά, να μειώσει την ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος, να καθυστερήσει την ωρίμανση ή να ευνοήσει την βλάστηση σε βάρος της ωρίμανσης. Ακόμα μειώνεται η αντοχή και ευνοούνται οι ασθένειες του εδάφους και του υπέργειου μέρος.
Η γνώση λοιπόν των κρίσιμων σταδίων, αλλά και η εκτίμηση της εδαφικής υγρασίας είτε εμπειρικά είτε μέσω ειδικών οργάνων (Τενσιόμετρα) συμβάλουν στην αποτελεσματική διαχείριση της άρδευσης του αμπελιού. Επίσης τα νέα συστήματα Γεωργίας Ακριβείας, μπορούν να καταγράψουν την πραγματική υδατική κατάσταση της καλλιέργειας και να προβλέψουν με την βοήθεια μετεωρολογικών δεδομένων την συχνότητα και την ποσότητα των επόμενων ποτισμάτων.
Όσον αφορά το σύστημα άρδευσης, το ιδανικότερο για την καλλιέργεια του αμπελιού είναι η στάγδην άρδευση, με σταγόνα ενσωματωμένη σε σωλήνα κάθε 30-50 cm, σε μονές ή διπλές γραμμές. Επίσης για τους αμπελώνες με μεγάλες γραμμές ή κλίσεις, επιβάλλεται η χρήση αυτορυθμιζόμενής σταγόνας που προσφέρει ομοιομορφία διανομής νερού και θρεπτικών συστατικών σε οποιοδήποτε σημείο της καλλιέργειας.
Βιβλιογραφία:
ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ (2019). Εγχειριδιο Καλλιεργιτικών Μεθόδων Αμπέλου στα Πλαίσια της Ολοκληρωμένης και Βιολογικής Παραγωγής. Σελ 12-14
Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης κ Τροφίμων (2016). Οδηγιές Ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας στην Καλλιέργεια Αμπελιού. Σελ. 9
Διεθνής Οργανισμός για την Βιολογική και Ολοκληρωμένη Καταπολέμηση Επιζήμιων Ζών κ Φυτών (1999). Οδηγίες για την Ολοκληρωμένη Παραγωγή Σταφυλιών. Σελ 5-6
Αμπελουργία (2018)
Καδιανάκης ΑΕ